DIŞ TİCARETTE RİSKLER

Dış ticaret, işletmelere büyük fırsatlar sunarken, aynı zamanda birçok riski de içerir. Tarafların dış ticaret sürecini doğru bir şekilde yönetebilmesi, bu risklerin farkında olarak gerekli önlemleri almaları ile mümkündür. Konu çok geniş ve detaylı olmakla birlikte riskleri ana başlıklar halinde şu şekilde özetleyebiliriz;

Ticari riskler

Alıcının finansal durumu; alıcının iflas etmesi, tasfiye kararı alınması, konkordato ilan etmesi, borcunu ödemekten acze düşmesi gibi durumlar

Alıcının malı almaktan vazgeçmesi, malın iade edilmesi, gümrüklerde millileşmesi, imha edilmesi ve benzeri durumlar

Sahtecilik ve dolandırıcılık durumları

Politik riskler (Ülke riskleri)

Alıcının ülkesinde ithal yasakları ve kısıtlamaları, ve döviz transferi ile ilgili engeller

Alıcı ülkesinde siyasi istikrarsızlık; savaş, iç savaş, ihtilal, ayaklanma, isyan, sosyal kargaşa gibi durumlar nedeniyle mal bedelinin ödenememesi

Yaptırımlar ve ambargolar

Karşı ülkede mala el konulması gibi durumlar

Mal ve belgelere ilişkin riskler

İthalatçının malı teslim aldıktan sonra, malın beklenen nitelik ve kalitede olmaması

İthalatçının ülkesinin standartları ve yasal gerekliliklerinin karşılanamamış olması

Serifikasyon ve test süreçlerindeki eksiklikler nedeniyle reddedilmesi

Malın cinsine ilişkin riskler

Satıcının karşı ülkenin dış ticaret mevzuatını bilmemesi nedeniyle oluşan riskleri

Düzenlenemeyecek belge talep edilmesi

Belgelerin hatalı veya eksik olması nedeniyle malın gümrükten çekilememesi/ geç çekilmesi, mala el konulması, para cezaları uygulanması

GTİP numarasının yanlış belirlenmesi

Lojistik ve taşıma riskleri

Malın taşıma sırasında hasar görmesi, ziyanı veya gecikmeler yaşanması

Yüke uygun araç seçilmemesi, ambalaj hataları

Lojistik maliyetlerindeki artışlar

Kur / faiz riski

Kurlarda aşırı dalgalanma nedeniyle maliyet hesaplamalarında öngörülemezlik

İhracatçı açısından; anlaşma tarihinde baz alınan kurun tahsilat tarihinde düşmesi nedeniyle zarar edilmesi

İthalatçı açısından; ödeme vadesinde kurların öngörülemeyen şekilde yükselmesi nedeniyle zarar edilmesi

Faiz oranlarındaki değişiklikler nedeniyle finansman maliyetlerinin yükselmesii

Ödeme ve teslim şekline ait riskler

Peşin ödeme, mal mukabili, vesaik mukabili ve akreditif gibi ödeme yöntemlerine ilişkin alıcı ve satıcının risklerinin ve dikkat edilmesi gereken noktaların bilinmemesi

Teslim şekillerinin (Incoterms) doğru bir şekilde bilinmemesi nedeniyle oluşan riskler ve ilave masraflar

Kültürel ve dilsel farklılıklar

Ülkeler arasındaki iş yapış tarzları ve kültürel farklılıklar ile iletişim sorunları

Sözleşmeler ve belgelerde dil farklılıklarından kaynaklı yanlış anlaşılmalar ve sorunlar

Hukuki riskler

Sözleşme yapılmaması ya da sözleşmelerdeki eksik yada yanlış hükümler nedeniyle yaşanan anlaşmazlıklar

Farklı ülke hukuk sistemleri arasındaki uyumsuzluklar nedeniyle yaşanabilecek sorunlar

Teknolojik riskler

Dış ticaret işlemlerinde kullanılan dijital sistemlere yönelik siber saldırılar ve altyapı eksiklikleri nedeniyle yaşanan aksaklıklar

Çok fazla tarafın yer aldığı dış ticaret süreçlerindeki bu çok çeşitli riskler, farklı enstrümanlar kullanılarak ve gerekli tedbirler alınarak ortadan kaldırılabilir. Ancak bu, öncelikle risk farkındalığı ile mümkündür. Sonraki yazımızda riskleri bertaraf etme yollarını ele alacağız.

Şeyda ATAOĞLU

Akreditif eğitimi ve danışmanlık hizmetlerimizle ilgili detaylı bilgi için iletişime geçiniz.